Т.Доржханд: Хөгжлийн банкны мөнгө хаа нэг газар барилга болоод хувирчихсан байх

УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд Хөгжлийн банкны асуудлаар байр сууриа илэрхийллээ. Тэрбээр “Анх Хөгжлийн банкыг байгуулж байхад төсөл дээр нь ажиллаж байхад Монгол улс зээлиийн хүү өндөр байна. Тиймээс зээл өгье гэхээр болохгүй байна. Өндөр зээлээр бизнесийн үйл ажиллагаа явуулж чадахгүй байна. Хоёрдугаарт улс орны хөгжилд хэрэгтэй хөгжлийн санхүүжилтийг хийдэг санхүүгийн механизм байхгүй байсан. Тэгээд 2008 онд Хөгжлийн бодлого батлаад санхүүжүүлэх арга хэрэгсэл хэрэгтэй байна гээд Хөгжлийн банкыг байгуулж байсан. 

Өнөөдрийг хүртэл Хөгжлийн банкны зээлдэгчдийн нэрс гарч байсан уу маш их битүү орчинд, өмхийрсөн банк байсан нь үнэн. Битүү орчноо задалж байна. Зээл авсан этгээдүүд бүгд улс төрд байгаа, байсан нөлөө бүхий хүмүүстэй холбоотой байгаа.

Хөгжлийн банк жирийн зээлтэй харьцуулахад бага хүүтэй, их хэмжээний, урт хугацаатай зээл өгдөг. Бас нэг ЖДҮ-ийн зээл гэсэн үг. Том ЖДҮ хулгай. Цаашид яах юм бэ. Төсвөөс л мөнгө гарна шүү дээ.

Хөгжлийн банк өөрөө үнэлгээ сайтайгаар эх үүсвэрээ гаднаас татаад, зээлдэгч нартаа 7-8 хувийн хүүтэй өгдөг байя гэсэн концепцтэй. Гэтэл одоо үнэлгээ нь буурсан, актив нь хасах 53-тай банкинд хэн мөнгө өгөх вэ дээ. Тэгээд төсвөөс л мөнгө авна. Мөнгө нь байхгүй бол Засгийн газар баталгаа гаргаад өгчих, Монгол банкаа мөнгө хэвлээд өгчих гэдэг юм руу орох гээд байна. 

Хариуцлагын асуудал ярих ёстой. Банкуудад хэн мөнгө хадгалж байна вэ гэхээр дандаа төрийн мөнгө. Гэтэл иргэдийн мөнгийг байршуулаад банкууд алдаад байна. Хөгжлийн банк мөнгөө алдчихлаа. Одоо нэхэж авах ёстой. Би бол мөнгө байгаа гэж бодож байна. Хаа нэг газар барилга, бизнес болоод хувирчихсан байгаа байх. Санхүүгийн систем шинэчлэл хийхгүй бол банкууд дампуураад дууслаа.

Төрөөс банкуудаа халамжилсаар байгаад ийм түвшинд ирлээ. Одоо цэвэрлэх хэрэгтэй. Хаалгаа онгойлгоод, салхи, оруулаад, цэвэрлэж байж санхүүгийн систем зөв болно. Төрийн банкнаас эхлэх ёстой. Төрийн банк байх ёсгүй. Гэтэл одоо хүртэл байлгаад байна. Дараагийн тохиолдол Төрийн банк болчих ч юм бил үү” гэлээ.