Ангараг гарагийн Гранд хавцлаас их хэмжээний ус илрүүлжээ

 

Улаан нүдэн гаригийн гадарга дээр урсаж байсан ус хэдэн тэрбум жилийн өмнө хэрхэн алга болсон нь одоог хүртэл тодорхойгүй байгаа юм. Дөрвөн тэрбум гаруй жилийн өмнө Ангараг гариг дээр гол урсаж, дулаан, илүү чийглэг байсан аж.

Гэвч тэр үеэс тэрбум жилийн дараа Улаан нүдэн гариг одоогийнх шиг хүйтэн хуурай болжээ .Тэгвэл эрдэмтэд үүний хариултыг олсон байж магадгүй. Судлаачид ус Ангараг гаригийн гадна давхарга буюу царцдасны доор орсон гэж таамагласан байна.

 

Ангараг гаригийн Валлес Маринерис хавцлаас их хэмжээний ус олдсон талаар Европын сансар судлалын агентлаг мэдээллээ. Энэхүү нээлтийг Европын сансар судлалын агентлаг болон ОХУ-ын Роскосмосын хамтран хөөргөсөн “Эксомарс” хөлөг хийсэн байна.

 

Ангараг гараг дээрх Валлес Маринерис хавцлыг дэлхийн Гранд хавцлын хувилбар гэж нэрлэдэг. Энэхүү хавцлын тогтоц нь Гранд хавцлаас 10 дахин урт, 5 дахин гүн, 20 дахин өргөн юм. Тэгвэл хавцлаас олдсон их хэмжээний усыг Frend төхөөрөмж буюу нарийн нягтралтай эпитермал нейтрон илрүүлэгчээр илрүүлжээ. Энэхүү төхөөрөмж нь Ангарагийн хөрсний дээд метр 3.2 фут өндөр дэх устөрөгчийг зураглах чадвартай юм.

Өмнө нь Ангараг гарагаас бага хэмжээний ус илрүүлж байсан. Тэгвэл энэ удаад Frend төхөөрөмжөөр илрүүлсэн ус нь ер бусын их хэмжээтэй гэж Икарус сэтгүүлд дурджээ. Мөн энэ бүс нутгийн гадаргуугийн 40 орчим хувь нь ус юм.

ОХУ-ын ШУА-ийн Сансар судлалын хүрээлэнгийн ахлах эрдэмтэн, судалгааны хамтрагч Алексей Малахов “Бид хөрсөнд хэчнээн хэмжээний ус байгааг түүний ялгаруулж байгаа нейтроныг харан дүгнэж болно. Учир нь "галактикийн сансрын туяа" гэгддэг өндөр энергитэй бөөмүүд нь Ангараг гарагт тусах үед их хэмжээний нейтрон үүсдэг бөгөөд хуурай хөрс чийгтэй хөрснөөс илүү их нейтрон ялгаруулдаг" гэж мэдэгджээ.