Эрээний хил хаагдсантай холбоотойгоор цахим орчинд “Монголчууд жинхэнэ утгаараа хил, хэл мал гуравтайгаа үлдлээ“ гэсэн хөнгөн хошигнол явж байна. Гэхдээ бодит байдалд ихэд ойртсон илэрхийлэл.
Өчигдрөөс эхлэн танхимын буюу урлаг спортын арга хэмжээг нээж, үүнтэй холбоотойгоор УОК төдийгүй Ерөнхий сайд биечлэн мэдээлэл өглөө. Ерөнхий сайд “хатуу хөл хориотой өдрүүд түүх болон үлдэж байна” гэдгийг хэлэв. Ерөнхий сайдын энэ үгнээс Монголд халдварын нөхцөл байдал буурч эрсдэл багассан гэж ойлгогдож байна. Мэдээж хэрэг, эдий засгаа дэмжих бодлого бас араас нь дагалдаж байж таарна.
УОК-ын дарга С.Амарсайхан энэ мэдээллийн үеэр “Цар тахал ойрын жилүүдэд арилахгүй учраас дасан зохицож амьдрана” хэмээв. Угаасаа л халдвартайгаа хамтдаа ажиллаж амьдраад явж байна. Дасан зохицож амьдрах сануулга бол нэг талаасаа төр засгийн иргэддээ хандсан тулгалт. Ерөнхий зургаараа үлдэх нь үлдээд, үхэх нь үхээд явъя гэсэнтэй адил.
Яг үнэнийг хэлэхэд УОК халдварын энэ үед байлаа гээд нэмэргүй, байхгүй байлаа гээд үгүйлэгдэхээргүй тийм л газар болж хувирсан. Бүрэн тунгийн вакцинжуулалт нь 70,80 хувьдаа дөхчихөөд байхад халдвар буурахгүй байгаа шалтгаан нь УОК-ын шийдвэр шийдэлтэй холбоотой.
Өөрөөр хэлбэл УОК халдварын үеийн хариу арга хэмжээ, менежментийг орхигдуулж бүгдийг зөнгөөр нь орхисон. Тийм болхоор монголчууд цар тахалтайгаа дасан зохицох ганц л сонголттой үлдэж байгаа нь энэ байх.
Эдүгээ Эрээн болон манай хил дагуу Эзний хошуунд бүртгэгдсэн халдварыг Монголоос зөөвөрлөгдсөн байх магадлалтайг Хятадын тал үгүйсгэхгүй байгаа. Энэ ч магадтай. Хэрэв тийм бол Эрээний хил хаагдсан нь Монголын нөхцөл байдлаас шалтгаалсан болж таарна.
Түүнчлэн дэлхийн улс орнууд Монголоос ирэх зорчигчдод хөл хорио тогтоож байна. Тухайлбал, ОХУ, БНХАУ, БНСУ, Япон, АНУ, Европ зэрэг улс орнууд одоогоор ийм хориг тавьчихаад байна. Монголыг улаан жагсаалтдаа оруулах улс орон энэ янзаараа цаашид ч нэмэгдэх төлөвтэй.
Хамгийн сүүлд гэхэд л БНСУ Монголоос зорчигч авахгүйгээ мэдэгдлээ. Мөн Монгол Улсын иргэдэд виз олгохгүй байна.
Байдал ийм байхад Монгол Улс дотооддоо халдварыг хумих шинэ стратеги бодлого боловсруулж хэрэгжүүлэхийн оронд “эдийн засаг” гэж цээжээ мянгантаа дэлдээд ч эдийн засгаа сэргээж чадахгүй. Бүр дордуулж экспортоо бүр тэглэж магад.
ОХУ-аас нийлүүлсэн бүтээгдэхүүний сав баглаа боодлоос корона илэрч хариуд нь Хятадууд тухайн бүтээгдэхүүний импортыг тодорхойгүй хугацаагаар зогсоож байна билээ. Бид ч бас иймэрхүү байдлаар экспортдоо хориг тавиулах нигуртай.
Эдийн засгаа сэргээх нь эн тэргүүний зорилго мөн ч үүний тулд хэрхэн ямар арга замаар гэдгээ тооцоолох учиртай. Товчхондоо эрүүл иргэнтэй байж эдийн засгаа сэргээнэ. Үүний тулд халдварыг хумих. Харамсалтай нь үүнийг С.Амарсайханы удирдан чиглүүлж буй одоогийн УОК хийж чадахгүй гэдгээ дахин дахин нотолчихсон. Эндээс ямар нэг үр дүнтэй шийдэл хүлээх хэрэггүй. Одоо тэд дасан зохицож амьдрах тухай л ярина.
Бүхнийг вакцинд найдаад орхивол халдвар багасдаггүй гэдгийг амьдрал хэд дахин харуулчихаад байхад Ерөнхий сайдын эдийн засгаа сэргээх амбиц зэрэглээ мэт замхарсаар л байх болно. Халдвар энэчлэн хавтгайраад байвал эдийн засаг цаашдаа мөн л иймэрхүү мухардалд дахиад л орно.
ДЭМБ халдварлах болон хоруу чанараараа Дельтагаас үлэмж илүү шинэ МЮ гэх мутацчлагдсан хувилбараас сэргийлэх сануулга өгсөөр байгаа. МЮ Их Британи тэргүүтэй хэд хэдэн оронд бүртгэгдээд байгаа гэдгийг дашрамд анхааруулахад илүүдэхгүй байх.
Г.Тулга